Stručnjak Opšte bolnice Bel-Medic odgovara: Šta je šarlah i kako se leči?

dr Tomislav Ćuk pedijatar-endokrinolog

Šarlah je obeležen opštim simptomima, anginom i osipom. Uzročnik je beta-hemolitički streptokok grupe A, koji stvara eritrogeni toksin.

Foto: Guliver/Thinkstock

Izvor infekcije može biti bolesnik koji boluje od bilo koje bolesti uzrokovane tipom streptokoka što izlučuje eritrogeni toksin ili zdravi kliconoša. Prenosi se kapljičnim putem ili ređe preko kontaminiranih predmeta ili ruku. Najčešće obolevaju deca od 2 do 10 godina.

Inkubacija traje najćešće od 3 do 5 dana. Bolesti uglavnom počinje groznicom, povišenom telesnom temperaturom, glavoboljom, povraćanjem i slabošću. Ponekad je rani simptom bolesti bol u stomaku, a kod manje dece može biti i proliv. Osip se javlja 12 do 48 časova nakon početka bolesti.

Angina u toku šarlaha ima karakteristike streptokokne angine. Cela sluznica ždrela je jarko crvena, na mekom nepcu je tačkast, crveni enantem. Tonzile su velike, edematozne, crvene, beličasti eksudat može da pokriva čitavu tonzilu. Jezik je u početku bolesti obložen, tek oko ćetvrtog dana vide se otečene, povećane papile, a čitav jezik postaje malinasto crvene boje (malinasti jezik).

Angularni limfni čvorovi su povećani i bolni na pritisak. Osip izbija prvog ili drugog dana bolesti i karakteristične je distribucije i izgleda. Tokom prvog dana izbijanja zahvati vrat, trup i ekstremitete. Na licu nema karakterističnog osipa, nego samo crvenilo obraza sa izrazitim perioralnim bledilom kože (Filatovljev znak). Osip je najgušći u području pektoralnih mišića, u aksilama, na donjem trbuhu i unutrašnjim stranama bedara. Po izgledu je sitno tačkast, crven, a ako je gust, onda koža izgleda kao „suncem opečena“ sa sitnim papulama kao guščja koža i na dodir je hrapava.

Zbog oštećenja kapilara mogu nastati i sitne petehije, uglavnom na pregibima kože, u aksili i lakatnoj jami gde su poređane linearno (Pastijin znak). Posle trećeg dana osip počinje da bledi, a oko sedmog dana nastaje ljuštenje kože sto je karakteristično za šarlah.

Teži klinički oblici šarlaha (septični šarlah i toksični šarlah) ačli su oni danas izuzetno retki.

Lečenje se sprovodi penicilinom po preporuci lekara i sprovodi se u kućnim uslovima, a u bolnici se leče bolesnici sa težim oblicima bolesti.

Ostale tekstove iz rubrike „Pitajte stučnjaka“ pogledajte OVDE.