Kako nastaje i kako se leči krivi vrat kod beba?

Bočna nagnutost glave i vrata na jednu stranu i okrenutost (torzija) lica na drugu stranu, karakteristike su jednog od veoma čestih deformiteta kod beba.

Guliver/Getty Images

Tortikolis ili krivi vrat kod beba je na trećem mestu problema sa kojima se beba rađa, nakon iščašenja kukova i deformiteta stopala.

Kada se javlja tortikolis?

Najčešći uzrok je skraćenje sternokleidomastoidnog mišića sa sekundarnim skraćenjem bliskih mišića što dovodi do naginjanja glave na jednu stranu. Najučestaliji razlog ovog problema je položaj bebe u stomaku u poslednjim mesecima trudnoće.

Druga mogućnost je porođajna trauma. Do istezanja mišića vrata može doći ako bebina glava prebrzo izađe ili presporo pa je potrebno njeno izvlačenje. Dolazi do pucanja mišićnih vlakana zbog prevelikog istezanja mišića vrata i stvara se hematom (oteklina) unutar mišića i to se ne vidi odmah već obično u trećoj nedelji po rođenju (može i da se vidi i da se opipa na vratu). Kao posledica urođenog tortikolisa javlja se i kompezatorna skolioza sa konveksitetom na zahvaćenoj strani.

Prvi pregledi u porodilištu

Osnovni problem je postojanje asimetrije koja ometa psihomotorni razvoj deteta, smanjena pokretljivost vrata, smanjena elastičnost mišića vrata, smetnje percepcije, neestetski izgled kao i smanjena funkcionalna sposobnost vrata što sve kompromituje rast i razvoj deteta.

Guliver/Getty Images

Kako se leči tortikolis?

Sa tretmanom treba što pre započeti sa zadatkom uspostavljanja medijalne linije tela i simetričnosti svih aspekata rasta i razvoja. Neophodno je stalno pozicioniranje tj. korigovanje položaja kako pasivno tako i aktivno.

Primenjuju se vežbice za istezanje i povećanje elastičnosti kože i mišića na skraćenoj strani, za povećanje snage mišića vrata posebno na dužoj strani gde su mišići izduženi i oslabljeni i vežbice za povećanje pokretljivosti vrata.

Ako postoji ruptura mišića onda se više puta dnevno oprezno masira hematom kako bi smo ubrzali njegovu resorpciju i omekšali mišić i na taj način redukovali količinu vezivnog tkiva koje formira ožiljak na mestu gde je došlo do naprsnuća.

Sa roditeljima se pravi plan aktivnosti kako bi i oni učestvovali u tretmanu. Plan i program podrazumeva pozicioniranje bebe, pasivnu korekciju položaja, obavezne vežbe, kontrolu svakodnevnih aktivnosti i igre kao i odgovarajući izbor igračaka. Posebno je važno da roditelji budu upoznati sa mogućnošću pojave sekundarnog deficita i neophodnosti i značaju prevencije.

Stručnim izborom i pravilnom primenom vežbi stimuliše se i prati celokupan psihomotorni razvoj deteta!

Mr sc. Sandra Ilanković, defektolog

Sandra Ilanković rođena je 2. novembra 1973. godine u Beogradu. Završila je Visoku školu za fizioterapeute i stekla zvanje strukovnog fizioterapeuta. Na Defektološkom fakultetu Univerziteta u Beogradu diplomirala 1998. godine – smer somatopedija. Magistarsku tezu pod nazivom: „Neonatalni faktori rizika i rani psihomotorni razvoj deteta“, odbranila je 2009. na Fakultetu za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju Univerziteta u Beogradu i stekla akademski naziv magistra defetktoloških nauka, naučno područje – somatopedija. Radila je na Klinici za rehabilitaciju „Dr M.Zotović“ u Beogradu  kao fizioterapeut na Fizikalnoj terapiji i rehabilitaciji. Iskustvo u praktičnom radu sa pacijentima stekla je radeći kao dipl. defektolog somatoped pri Rp kabinetu koji je funkcionisao u okviru Zdravstvenog centra sportskog kluba „Crvena zvezda“. Autor i koautor mnogobrojinih stručnih radova, a saradnik u pet naučnih monografija/udžbenika iz oblasti rehabilitacije i specijalne edukacije kod dece sa razvojnim i psihomotornim rizicima i oštećenjima. Monografije su dobile značajna jugoslovenska i međunarodna priznanja i  prihvaćene su od Nastavno-naučnih veća za udžbenike na Fakultetu za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju, Medicinskom fakultetu i VMS Zemun. Aktivni je učesnik više kongresa i stručnih skupova iz oblasti defektologije i rehabilitacije. Od  juna 2007. godine zaposlena kao saradnik u nastavi, a  od maja 2010. godine kao predavač  u Visokoj medicinskoj školi strukovnih studija  “Milutin Milanković”  u Beogradu. Saradnik Logopedsko edukativnog centra ”Čabarkapa” od 2015. godine.

Kontakt: [email protected]