Vakcinu protiv RSV u Srbiji dobije samo 50 prevremeno rođenih beba

Prevremeno rođena deca bi, osim redovnih vakcina koje su propisane kalendarom, trebalo da dobiju i vakcinu protiv respiratornog sincicijelnog virusa (RSV), najčešćeg uzročnika infekcija donjeg respiratornog trakta. Na taj način bi se pravovremeno zaštitili od virusa koji „napada“ disajne organe i kod prethodno zdrave dece izaziva blage ili srednje teške tegobe.

Kod dece koja su rođena prevremeno, u odojčadskom i uzrastu malog deteta bolest izazvana RSV-om može biti po život opasna, jer sužava disajne puteve (otok malih disajnih puteva bronhiola), i dovodi do pojave zagušujućeg kašlja, otežanog i ubrzanog disanja, nedostatka kiseonika i poremećaja razmene gasova u plućima!

U zemljama u okruženju vakcina „palivizumab“ daje se deci koja su u većem riziku već godinama. Recimo U Republici Srpskoj je na raspolaganju 180 doza za vakcinaciju visoko rizičnih. U Hrvatskoj se vakciniše oko 400 dece godišnje.

U Srbiji, međutim, iako se svake godine prevremeno rodi oko 4.000 beba, vakcinu protiv RSV dobija neuporedivo manje dece nego u zemljama u okruženju. Lekari za to navode brojne razloge: cena preparata, antivakcinalne kampanje, nemogućnost praćenja aktivnosti virusa u populaciji…

U Institutu za neonatologiju u Beogradu, jedinoj ustanovi koja od pre četiri godine sprovodi prevenciju kod prevremeno rođene dece, vakcinu „palivizumab“ godišnje dobije pedesetak beba rođenih sa gestacijom manjom od 28 nedelja i koje imaju hroničnu plućnu bolest. Od ove godine vakcinacija se obavlja i u Institutu za zdravstvenu zaštitu dece i omladine Vojvodine u Novom Sadu, isključivo prema preporukama RFZO.

Vakcinišu se deca rođena u 35. nedelji ili ranije, koja imaju manje od šest meseci na početku RSV sezone, deca mlađa od dve godine, ukoliko je u poslednjih šest meseci bila neophodna terapija bronhopulmonalne displazije, deca mlađa od dve godine sa hemodinamski značajnim kongenitalnim srčanim oboljenjem.

– „Palivizumab“ je monoklono antitelo, vrsta proteina, koja je napravljena da prepozna i da se veže za specifično mesto, antigen – objašnjava dr Branislava Dedović Bjelajac, neonatolog iz Instituta za neonatologiju Beograd. – Kada se preparat veže za površinu RSV virusa on postaje nesposoban da uđe u ćelije, posebno u ćelije pluća. Tako se prevenira RSV infekcija.

„Palivizumab“ nije u kalendaru obavezne vakcinacije, a neonatolozi i dečiji pulmolozi smatraju da bi ovaj preparat trebalo da se uvrsti kao preporučena vakcina, koja nije obavezna za svu decu, jer ima svoje indikaciono područje.

– U našoj ustanovi neonatolozi daju predlog za vakcinaciju, poštujući stručne indikacije i preporuke koje je dao RFZO – kaže profesor dr Aleksandra Doronjski, pedijatar-neonatolog Instituta za zdravstvenu zaštitu dece i omladine Vojvodine u Novom Sadu, redovni profesor Medicinskog fakulteta u Novom Sadu. – Nadamo se da će se već naredne sezone, jesen/proleće, vakcina primenjivati kod svih pacijenata, po preporuci RFZO. Pozitivno iskustva u zemljama okruženja, i u svetu, kao što je odsustvo postvakcinalnih komplikacija, smanjenje i/ili potpuni izostanak RSV infekcija u sezoni kod bivše nedonoščadi, dovoljna je preporuka za uvođenje „palivizumaba“ u kalendar vakcinacije prevremeno rođenih beba.

Respiratorni sincicijalni virus je sezonska bolest u mnogim regionima sveta. Epidemije traju četiri do šest meseci sa najvećim brojem obolelih u intervalu decembar-januar. Prevremeno rođena deca, ali i deca sa hroničnom plućnom bolešću ili sa urođenim srčanim manama su u većem riziku od komplikacija infekcije RSV virusom. Optimalno je da se vakcinacija primeni u mesecima epidemijskog pika, od novembra do marta. Krajnji rok za vakcinaciju je početak proleća, kada sa dolaskom lepog vremena nema više učestalih RSV infekcija, pa nema ni aktivnosti virusa u populaciji.

„Palivizumab“ je u Srbiji registrovan 2009. godine, a na pozitivnoj B listi RFZO je od 2011. godine. Na tržištu su dostupne ampule od 50 mg i 100 mg.

Izvor: Novosti